Asset Publisher Asset Publisher

Zrównoważona gospodarka leśna – Nadleśnictwo Suchedniów – przydatne informacje

22.04.2024 | Edyta Nowicka

W artykule prezentujemy najważniejsze informacje na temat prowadzonej w Nadleśnictwie Suchedniów zrównoważonej gospodarki leśnej z uwzględnieniem różnych funkcji pełnionych przez lasy.

Własność lasów – Nadleśnictwo Suchedniów sprawuje zarząd nad lasami Skarbu Państwa na powierzchni 18 781,76 ha.

Zasięg gruntów nadleśnictwa można sprawdzić na mapie Banku Danych o Lasach: (mapa form własności z zaznaczeniem lasów w zarządzie LP, gminnych i prywatnych).

Powierzchnia lasów w zarządzie LP zwiększa się, Lasy Państwowe prowadzą akcję skupu gruntów do zalesień i lasów: https://suchedniow.radom.lasy.gov.pl/pl/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/wiecej-lasow-skupujemy-lasy

Nadleśnictwo nie prowadzi nadzoru nad gospodarką leśną w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa, nad którymi czynności te wykonują właściwi terytorialnie starostowie.

Przydatne informacje o lasach można znaleźć na portalu internetowym Bank Danych o Lasach. Jest to rozbudowany system informatyczny, który powstał na zlecenie i jest utrzymywany przez Lasy Państwowe gromadzący, przetwarzający i udostępniający informacje dotyczące lasów wszystkich form własności na terenie Polski. Bank dostarcza informacji na potrzeby statystyki publicznej, krajowej jak międzynarodowej, a także planowania przestrzennego: https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/

Mapy dostępne są w aplikacji na smartfony mBDL (mobilny Bank Danych o Lasach): https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/mbdl

Uwarunkowania prawne – wszystkie prace w nadleśnictwie prowadzone są zgodnie z przepisami prawa, w szczególności ustawą o lasach (która obliguje nadleśniczego do prowadzenia gospodarki leśnej i określa jego obowiązki, w tym odpowiedzialność za stan lasu) i aktach prawnych z nią powiązanych.

Informacje na temat wykonywanych prac, w tym cięć są publicznie dostępne na BIP nadleśnictwa (plan urządzenia lasu), podczas opracowywania planu były prowadzone konsultacje społeczne, zarówno Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska oraz Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny zaopiniowali pozytywnie projekt planu urządzenia lasu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. Respektowane są także przepisy wynikające z ustawy o ochronie przyrody, wprowadzone są procedury minimalizujące ewentualny negatywny wpływ zabiegów na środowisko (ochrona drzew dziuplastych, z gniazdami ptaków, biocenotycznych). Podczas prac respektowane jest Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 marca 2023 r. w sprawie wymagań dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej. Technologie prac są jak najbardziej bezpieczne dla ludzi i środowiska, a gospodarka leśna prowadzona zgodnie z międzynarodowym standardem i certyfikatem PEFC.

Ustawa o lasach:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19911010444

Ustawa o ochronie przyrody:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20040920880

Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Suchedniów na lata 2020-2029:

https://www.gov.pl/web/nadlesnictwo-suchedniow/plan-urzadzenia-lasu

Pismo Ministra Klimatu i Środowiska zatwierdzające plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Suchedniów na lata 2020-2029;
Plan Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Suchedniów na lata 2020-2029 – opis ogólny wraz z programem ochrony przyrody.

Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 marca 2023 r. w sprawie wymagań dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230000672

Rozmiar prac z zakresu gospodarki leśnej w 10-letnim wymiarze w Nadleśnictwie Suchedniów wynika z Planu urządzania lasu dla Nadleśnictwa Suchedniów na lata 2020-2029.

Pismo Ministra Klimatu i Środowiska zatwierdzające plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Suchedniów na lata 2020-2029 zawiera informacje o zadaniach zawartych w planie urządzenia lasu dotyczących:

etatu miąższościowego użytków rębnych w ilości 486 444 m3 grubizny drewna netto,
powierzchniowego etatu cięć w użytkowaniu przedrębnym 9 400,27 ha z szacunkowym pozyskaniem w drzewostanach przeznaczonych do użytkowania przedrębnego – 460 613 m3 grubizny drewna netto,
projektowanej powierzchni zalesień i odnowień – 963,31 ha,
projektowanej powierzchni pielęgnowania lasu – 10 744,93 ha,
ochrony lasu, w tym również zadań ochrony przeciwpożarowej,
gospodarki łowieckiej,
potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej.

Moratorium na pozyskiwanie drewna

Na terenie Nadleśnictwa Suchedniów w dn. 8.01.2024 r. wprowadzone zostało przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska okresowe moratorium na pozyskiwanie drewna. Zostało nim objęte 4 694,574 ha lasu. Informacje o moratorium znajdują się na stronie:

https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/aktualnosci/lasy-panstwowe-dzialaja-zgodnie-z-poleceniem-minister-klimatu-i-srodowiska

Powody wycinania drzew

Różne są funkcje prac i prowadzonych cięć, wynikają one z potrzeb drzewostanów. Są to pielęgnacja lasu, odnowienie lasu – by spełniał on ustawowo gwarantowaną trwałość lasu, przebudowa lasu – np. sadzone są gatunki liściaste dostosowane do siedliska tj. dęby i buki w miejsce sosny. Na skutek użytkowania rębnego dochodzi do ostatecznego odnowienia lasu, rodzaj cięć jest dobrany w zależności do siedliska, drzewostanu, jak również uwarunkowań związanych z ochroną przyrody i społecznych.

Podczas tych prac dochodzi do czasowych przekształceń szaty roślinnej, każdy las (co gwarantuje ustawa o lasach) jest jednak odnowiony – przez sadzenie lub naturalnie (np. jodła). Drzewostany jodłowe są użytkowane stopniowo, w miarę potrzeb odnowienia, które pojawia się pod okapem drzewostanu, inaczej niż w drzewostanach sosnowych, gdzie często aby je odnowić konieczne i właściwe są cięcia zupełne – były one realizowane w poprzednich dziesięcioleciach i można już zobaczyć młode drzewostany posadzone po wycięciu drzewostanów.

Drzewa wycinane są też ze względów bezpieczeństwa – przy drogach, szlakach turystycznych i ścieżkach edukacyjnych, także w rezerwatach przyrody – gdy zachodzi konieczność natychmiastowej reakcji w celu zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego. Niektóre prace, także te związane z wycinaniem drzew wynikają z realizacji planów ochrony/planów zadań ochronnych obszarów chronionych.

Na skutek tej gospodarki leśnej las ulega czasowym przekształceniom, ale zawsze będzie tu las – gwarantują to przepisy prawa, respektowane przez LP.

Ochrona przyrody

Formy ochrony przyrody opisane zostały w Programie ochrony przyrody stanowiącym część Planu urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Suchedniów na lata 2020-2029 – TOM II (str. 375-419).

W planowaniu prac dostrzegane są i uwzględniane zapisy dokumentów opracowanych dla form ochrony przyrody, w lasach ze statusem ochronnym metody gospodarowania są zmodyfikowane.

Część wyjątkowo cennych lasów wyłączona została z użytkowania wewnętrzną procedurą – łącznie jest to 411,72 ha. W Nadleśnictwie Suchedniów istnieją także inne drzewostany, w których z różnych względów nie zaplanowano w obecnym Planie Urządzenia Lasu żadnych wskazań gospodarczych – 805,07 ha. Wyodrębniono również pododdziały, które przeznaczono do sukcesji naturalnej – 29,01 ha.

Program ochrony przyrody jest częścią Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Suchedniów na lata 2020-2029 – TOM II (str. 369-727): https://www.gov.pl/web/nadlesnictwo-suchedniow/plan-urzadzenia-lasu

Informacje o formach ochrony przyrody zamieszczone są również na BIP:

https://www.gov.pl/web/nadlesnictwo-suchedniow/ochrona-przyrody

Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Suchedniów na lata 2020-2029 zawiera zakres planu zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000: Ostoja Sieradowicka PLH260031 i Uroczysko Pięty PLH260012, w częściach pokrywających się z obszarem będącym w zarządzie Nadleśnictwa Suchedniów. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Kielcach uzgodnił projekt planu urządzenia lasu w zakresie zadań ochronnych dla tych obszarów.

Funkcje społeczne są realizowane zgodnie z potrzebami społeczeństwa. Nadleśnictwo realizuje edukację leśną. Współpracuje z różnymi podmiotami w zakresie turystyki, sportu i rekreacji na terenach leśnych w oparciu o walory przyrodnicze, kulturowe i historyczne.

Informacje zawarte są na portalu turystycznym Lasów Państwowych Czas w las:

Ciekawą propozycją w zakresie bushcraftu i surwiwalu jest program Zanocuj w lesie:

https://suchedniow.radom.lasy.gov.pl/de/program-zanocuj-w-lesie-

https://www.lasy.gov.pl/pl/turystyka/program-zanocuj-w-lesie

https://czaswlas.pl/mapa?search=1&s_zanocuj=1&s_nazwa=&m_zoom=6&m_lat=53.18080877618072&m_lng=17.149681701144136

Współpraca, projekty

Nadleśnictwo Suchedniów współpracuje z wieloma podmiotami i organizacjami na rzecz wielu inicjatyw przyrodniczych, rozwoju społeczności lokalnej w oparciu o środowisko leśne oraz w zakresie sportu, turystyki i rekreacji w lesie, działań z zakresu społecznej odpowiedzialności organizacji (ESG) i innych.

Realizowane są także projekty unijne z zakresu ochrony przyrody, retencji wodnej i ochrony przeciwpożarowej.

Szkodnictwo leśne

Zwalczeniem szkodnictwa leśnego w szczególności zajmuje się straż leśna, kontakt:

https://suchedniow.radom.lasy.gov.pl/pl/nadlesnictwo

Zgłoszenia tj. poruszanie się po terenach leśnych quadami, dzikie wysypiska śmieci, kłusownictwo i inne można również zamieszczać na Krajowej Mapie Zagrożeń Bezpieczeństwa:

https://mapy.geoportal.gov.pl/iMapLite/KMZBPublic.html

Kontrole

Nadleśnictwo podlega kontrolom instytucji zewnętrznych i kontrolom wewnętrznym, wykaz kontroli zamieszczany jest na BIP: https://www.gov.pl/web/nadlesnictwo-suchedniow/informacje-o-kontrolach

Nadleśnictwo posiada certyfikat gospodarki leśnej PEFC, w związku z tym poddaje się okresowym audytom. Potwierdzają one, że system prowadzonej gospodarki leśnej spełnia wszystkie wymagania kryteriów i wskaźników trwałego i zrównoważonego zagospodarowania lasów PEFC. Trwają prace w skali ogólnokrajowej nad przywróceniem certyfikatu FSC® (ForestStewardshipCouncil®) Dobrej Gospodarki Leśnej i Kontroli Pochodzenia Produktu. Bieżące informacje w tej sprawie zamieszczane są na stronie Lasów Państwowych: https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/aktualnosci/nowe-otwarcie-w-relacjach-lasow-panstwowych-i-fsc

Zakazy wstępu do lasu

Lasy Państwowe są dostępne dla wszystkich – gwarantuje to ustawa o lasach. Jednak w szczególnych przypadkach nadleśniczy wprowadza okresowy zakaz wstępu do lasu – najczęściej w przypadku zagrożenia pożarowego lasu, klęsk żywiołowych, czy niewybuchów dla zapewnienia bezpieczeństwa ludziom. https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/zakazy-wstepu-do-lasow

https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/mapy?t=0&ll=19.412949,52.001221&scale=4622324&map=7,0.7&layers=0,1,2,3,4,5,6,9,10,11,12,13,14,16,17,18,19&basemap=2&extwms=&hist