W ogólnej powierzchni RDLP w Radomiu, która przekracza 325 tys. ha, kilka procent stanowią grunty nieleśne o charakterze łąk, pastwisk, bagien czy innych powierzchni nieleśnych. Tereny te tworzą niejednokrotnie prawdziwą przyrodniczą mozaikę, urozmaicającą krajobraz lasu. Są one również ostojami bioróżnorodności o zachowanie których dbają leśnicy przez wykaszanie w ramach realizacji zdań z zakresu czynnej ochrony przyrody.

Wśród gruntów nieleśnych występujących w lasach radomskiej RDLP, szczególnie duże znaczenie środowiskowe mają te, które zostały zaliczone do siedlisk przyrodniczych chronionych w ramach europejskiej sieci Natura 2000. Są to: zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (6410), murawy kserotermiczne (6210) oraz torfowiska przejściowe i trzęsawiska (7140). Płaty tych siedlisk, wymagające interwencji w celu zachowania lub odtworzenia ich naturalnego charakteru zostały objęte działaniami ochronnymi w ramach Kompleksowego projektu ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe finansowanego ze środków Unii Europejskich. Na powierzchni kilkudziesięciu hektarów w nadleśnictwach: Chmielnik, Barycz, Pińczów, Stąporków oraz Ruda Maleniecka prowadzone są działania w zakresie czynnej ochrony przyrody. Dzięki wykonywanym od kilku lat pracom polegającym na systematycznym usuwaniu sukcesji gatunków krzewiastych oraz drzew możemy wciąż podziwiać rzadkie i urokliwe elementy flory związane z tymi zbiorowiskami, jak mieczyk dachówkowaty i kosaciec syberyjski na łąkach trzęślicowych, miłek wiosenny na murawach kserotermicznych, czy łany kwitnącej wełnianki na terenie torfowisk przejściowych.

Działania realizowane w ramach projektu ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych dotyczą terenów, które znajdują się w granicach obszarów Natura 2000. Tymczasem cenne zbiorowiska nieleśne są rozsiane na obszarze całej radomskiej RDLP, także poza wielkoobszarowymi formami ochrony przyrody. W celu ochrony tych gruntów leśnicy wykorzystują możliwości jakie stwarzają inne projekty ochronne, wśród których szczególne znaczenie ma Program Rozwoju Obszarów Wiejskich i związane z nim pakiety rolno-środowiskowo-klimatyczne. Działania ochronne w ramach PROW, polegające głównie na regularnym i zgodnym z wymogami ochrony przyrody wykaszaniu, dotyczą łąk trzęślicowych (nadleśnictwo Łagów), a także są związane z ochroną siedlisk lęgowych ptaków gniazdujących na terenach otwartych (nadleśnictwa Kozienice, Zwoleń). Warto podkreślić, że działania ochronne w Nadleśnictwie Zwoleń prowadzone są na powierzchni ponad 50 hektarów i dotyczą, podobnie jak w Nadleśnictwie Kozienice, gruntów objętych ochroną w ramach ustanowionych użytków ekologicznych – w porozumieniu z gminami.

Kolejnym działaniem skierowanym na czynną ochronę siedlisk nieleśnych, realizowanym na terenie RDLP w Radomiu w porozumieniu z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Kielcach jest Program ochrony siedlisk i gatunków terenów nieleśnych zależnych od wód. Działania w ramach tego programu ukierunkowane są na ochronę siedlisk przyrodniczych zmiennowilgotnych łąk trzęślicowych (6410), torfowisk wysokich (7110) oraz torfowisk przejściowych (7140). Zabiegi ochronne dotyczące tych siedlisk, które nie tylko stanowią cenne płaty roślinności, lecz są także niezwykle istotne także dla zachowania poziomu wód gruntowych, zostały przeprowadzone w nadleśnictwach Daleszyce oraz Suchedniów na powierzchni ponad 20 ha.

Działania ochronne dotyczące gruntów nieleśnych realizowane są też w rezerwatach przyrody. Nadleśnictwo Zagnańsk w ramach działań ochronnych wykasza zmiennowilgotne łąki trzęślicowe na pow. 5,05 ha w rezerwacie przyrody „Górna Krasna” pozyskując na ten cel środki finansowe w ramach PROW 2014-2020.

Realizowany przez RDLP w Radomiu model gospodarki leśnej wiąże się z szerokim podejściem przyrodniczym, uwzględniającym nie tylko zbiorowiska pokryte drzewostanem, które znajdują się w centrum zainteresowania każdego leśnika, ale także wszystkie inne komponenty przyrodnicze, które razem tworzą las.